Orthopeed Lennard van den Boom van het Elizabeth – Twee Stedenziekenhuis in Tilburg was in Blikveld om de toename van het aantal kruisbandblessures bij met name meisjes tussen de 13 en 15 jaar van uitleg te voorzien. Het werkterrein van een orthopeed is immers het steun- en bewegingsapparaat van de mens. Met als doel uiteraard om bij blessures of anderszins die mens weer oude been te helpen. Kruisbandblessures zijn typische sportblessures en een direct gevolg van de draaibewegingen die bij veel sporten essentieel zijn bij het beoefenen ervan. Preventie is mogelijk en daarbij is de warming-up voor de training en wedstrijd heel wezenlijk.
Een kruisband is de verbinding tussen het boven- en onderbeen via de knie. ‘Vroeger’ sprak men bij dit soort blessures vaak over een ‘voetbalknietje’ en over een meniscusblessure. Het gaat vooral bij kruisbandblessures over de voorste kruisband (95 tot 100%) en minder over de achterste kruisband. En dan is er nog een opvallend verschil tussen jongens en meisjes in de jongere leeftijdsklassen. Een kruisbandblessure komt bij meisjes van 13 tot 15 jaar 6 tot 8 keer zoveel voor als bij jongens in die leeftijdsklasse. De toename van het aantal blessures bij meisjes heeft voor een deel zeker te maken met bijvoorbeeld de opkomst van het meisjesvoetbal, maar het heeft ook een anatomische oorzaak. Meisjes hebben nu eenmaal wat bredere heupen en meer X-benen en dat totaal ‘gewicht’ kan een oorzaak zijn. Bovendien kan ook een hormonale uitwerking het risico vergroten: de ‘kruisbandjes’ zijn wat slapper bij meisjes en dus ook een groter risico.
Kruisbandblessures
Probleem bij jongeren met kruisbandblessures is dan de groeischijven nog niet volgroeid zijn en dat daarom operatief ingrijpen niet verantwoord is. Een kruisbandoperatie is niet zo maar de twee uiteinden van een gescheurde band aan elkaar hechten, maar een lichaamseigen pees kan wel helpen. Een orthopeed zal eerder hulp bieden via een brace en adviseren richting fysiotherapie. Aan jongeren het advies geven niet meer te sporten is een van de zwaardere opdrachten van de diagnosesteller. Preventie kan een oplossing bieden: een warming-up van 5 tot 10 minuten voor een training of wedstrijd is essentieel. Er zijn qua inhoud van de warming-up per leeftijdscategorie sets te downloaden.
Via onderstaande QR-code zijn de warming-up sets te bekijken. Orthopeden pleiten ervoor dat – net als in Litouwen – warming-up een onderdeel vormt van de sportprogramma’s op scholen.
Via onderstaand geluidsfragment is het hele interview te beluisteren.
Presentatoren: Berry van de Water en Erik Overman – techniek en editor: Ralph van Dongen
