Op dit moment wordt het voormalige verzorgingshuis De Braacken gesloopt voor nieuwbouw. Er komt op deze locatie een nieuwe kleine woonwijk bestaande uit 18 bouwkavels voor vrijstaande woningen en 14 projectmatige twee-onder-één-kapwoningen. De projectontwikkelaar adverteert met de leuze ‘Droomwonen in Vught-Noord’. Al eerder maakte de naam ‘De Braacken’ plaats voor ‘Plan Loyolapark’, waarna de projectontwikkelaar oordeelde dat het beter was te spreken van plan Loof’, een oerhollandse naam die verwijst naar de boomrijke omgeving met allure waar je je eigen droomwoning kunt realiseren. Inderdaad, er worden woningen gebouw die passen in het straatbeeld van Vught-Noord, niet de zo benodigde sociale woningbouw of woningen voor senioren, maar duurdere woningen en bouwkavels.
De term ‘De Braacken’ verdwijnt volledig en daarmee ook de laatste verwijzing naar het bijzondere verleden van dit gebied of zoals Marcel van der Heijden het omschreef in het tiende deel van de Vughtse Historische reeks: “een landgoed in de Vughter wildernis: De Braacken”, (zie: Vughtse Historische Reeks, ‘In de ban van Vught’, 2007).
Naam ‘De Braacken’
De naam De Braacken komt etymologisch gezien van het land breken, het ontdoen van begroeiing om het vervolgens ‘braak’ te laten liggen en het niet te gebruiken. Tegenwoordig hebben we het dan over het tijdelijk niet gebruiken van landbouwgrond met als doel het tekort aan voedingsmiddelen in de grond aan te vullen.
Geschiedenis
Eerder geciteerde Marcel van der Heijden schetst in zijn bijdrage aan de Vughtse Historische Reeks de geschiedenis van het landgoed De Braacken, oorspronkelijk een boerenhoeve en later een zogenaamde buitenplaats, ofwel een (zomer)verblijf voor welgestelden.
Aanvankelijk (vanaf 14e eeuw) was ‘die Brake’, later de ‘Braak’, en weer later ‘De Braacken’ een boerenhoeve in het buurtschap Heikant. Het gebied is in de loop der tijd vaak van eigenaar gewisseld. In 1823 kwam De Braacken in bezit van de Bossche rentenier Willem Isaac van Beusekom (met veel bezittingen in Den Bosch en Vught), die de hoeve aanvankelijk verpachtte en later gebruikte als buitenverblijf.
Eind 19e eeuw kwam De Braacken in handen van een rijke Haagse zakenman, Adriaan Goedkoop, die de buitenplaats ombouwde tot een voor die tijd moderne villa met boerenwoning. Korte tijd later werd het landgoed verkocht aan houthandelaar Sebastiaan Clercx uit Boxtel.
Begin 20e eeuw werd de toenmalige hoofdredacteur van de ‘Provinciale Noordbrabantse en ‘s-Hertogenbosche Courant’, Gerard Teulings (grondlegger van het latere VNU-concern) eigenaar van de Braacken.
In 1918 kocht de Bossche bankier Gustave Tilman de buitenplaats bestaande uit villa, koetshuis, tuinmanswoning, park, boomgaard en nabije percelen circa vijf hectaren groot.
Van woonhuis naar verzorgingstehuis
Tijdens de Tweede Wereldoorlog is de villa De Braacken gevorderd door de Duitsers. Na de oorlog werd De Braacken verkocht en werd eigendom van de stichting Onze Lieve Vrouwenstichting ‘s-Hertogenbosch, die katholiek vrouwelijk jeugdwerk ondersteunde via cursussen en maatschappelijk werk.
Kort heeft De Braacken nog gediend als ontvangstruimte voor terugkerende KNIL-militairen (Kon. Ned. Indisch Leger) en als huisvesting voor de Inspectie Zuid Commissariaat Ambonezenzorg.
Vanaf 1955 zijn er plannen geweest op landgoed De Braacken een bejaardenhuis voor zogenaamde gerepatrieerde bejaarden te vestigen. Enkele gerepatrieerden werden tijdelijk ondergebracht in de villa. Echter, dit duurde niet lang en de villa De Braacken maakte uiteindelijk plaats voor een verzorgingstehuis, bij de opening op 26 september 1961 genoemd ‘pensiontehuis De Braacken’. En dit inmiddels al niet meer in bedrijf zijnde verzorgingshuis wordt thans gesloopt om plaats te maken voor een nieuwe woonwijk.
Impressiefoto’s ©Cees Ringelberg
©foto Hans Stakenburg