De vrijwilligers van de weidevogelbescherming in de Gement en de Zeeg merken het al jaren: het aantal weidevogels gaat ontzettend hard achteruit. Ondanks de grote inspanningen van de ruim 30 vrijwilligers blijft het een uitdaging om te voorkomen dat het helemaal stil wordt in onze weidevogelgebieden.
Door te investeren in techniek wordt het zoeken naar nesten iets makkelijker door het gebruik van een drone met warmtebeeldcamera. Inmiddels kunnen de vrijwilligers in de Gement en de Zeeg terugvallen op de ondersteuning van een van de drie ‘drone-piloten’ bij Brabants Landschap. De drie piloten worden in heel Brabant ingezet, van het rivierengebied tot aan de grens met België.
Het betekent dat de vrijwilligers nogal eens vroeg uit de veren moeten. “Bij Reusel hebben we ooit zeven grotere jonge kieviten gered uit een veld dat zou worden bewerkt. De boer wist wel dat er iets zat, maar niet precies waar. En in Sint-Oedenrode ontdekten we drie gruttonesten op één weiland, écht veel. Het gras was ontzettend lang en de boer moest het gaan maaien. Met behulp van de drone hebben we er net op tijd zeven jonge grutto’s uit kunnen halen.”
Technische kennis
Drone-piloot worden is niet iedereen gegeven. Het is een hele verantwoordelijkheid, al was het alleen maar omdat het apparaat erg kostbaar is. Dat is dan inclusief de warmtebeeldcamera die eronder hangt, plus de speciaal ervoor ontwikkelde software. Naast kennis van weidevogels is het ook belangrijk dat je de beelden op de monitor van de drone goed kunt vertalen. Voor het vliegen zelf is een gedegen cursus noodzakelijk met jaarlijkse bijscholing.
“De interpretatie van de vlekken op het beeldscherm gebeurt aan de hand van de software. Daar varen wij op. Als ik een bepaald beeld zie, weet ik vrijwel zeker dat het om een nest gaat. We kunnen er ook hazenlegers mee ontdekken, of reetjes die na hun geboorte in het hoge gras liggen. Op patrijzen hebben we trouwens ook al eens gevlogen.”
Nest verstoord ?
Het prettige van de inzet van de drone voor weidevogels is dat je er nesten mee kunt ontdekken die anders verborgen blijven. Een grutto bijvoorbeeld bedekt het nest soms volledig met gras. Iemand kan er nietsvermoedend aan voorbijgaan of erger, er bovenop stappen. Ook de moeilijk bereikbare nesten bijvoorbeeld met veel water eromheen, kunnen met de drone goed vastgelegd worden.
Natuurlijk is onderzocht in hoeverre een drone de rust op zo’n nest verstoort. En dat blijkt dus mee te vallen. “Wat bleek ? De kievit bleef gewoon zitten. Ook de wulp en de grutto vonden het geen probleem. De scholekster wel, die wilde de drone aanvallen.” Met dit gegeven wordt uiteraard rekening gehouden.
In 2016 is de drone door Brabants Landschap geïntroduceerd tijdens de jaarlijkse startavond van het weidevogelseizoen in het provinciehuis. En sindsdien zijn enkele vrijwilligers opgeleid tot dronepiloot.
Ondanks alle inspanningen loopt het aantal weidevogels ernstig terug. Met name predatie door vossen en kraaien zijn daarvan de belangrijkste oorzaak. Er is wel een goede samenwerking met de boeren in het gebied. Ze attenderen de vrijwilligers er meestal ruim van tevoren op dat ze hun land op gaan. Ook zijn er afspraken over het markeren van nesten met stokken en het nest in een rieten mandje te leggen. Dat mandje wordt dan verplaatst wanneer ze het land gaan bewerken. Samen met de nuttige inzet van de drone proberen de vrijwilligers zo veel mogelijk nesten succesvol te laten overleven.
Weidevogels horen nou eenmaal bij Nederland. Het geluid van een Kievit hoort bij de polder …
