Home Cultuur & onderwijs Sluiting van Het Woldhuis: einde van een tijdperk

Sluiting van Het Woldhuis: einde van een tijdperk

Foto: Niek Persoon

Na 45 jaar natuureducatie en onvergetelijke herinneringen voor talloze kinderen, sluit Het Woldhuis in Apeldoorn op 1 november definitief haar deuren. Het landhuis, waar vele Vughtse schoolklassen de natuur ontdekten, is jarenlang een belangrijke locatie geweest voor het Instituut voor Natuurbeschermingseducatie (IVN). Dit markeert het einde van een tijdperk voor een locatie die diep geworteld is in zowel de natuur als de educatiegeschiedenis van Nederland.

Het IVN, opgericht in 1960, heeft als doel om kinderen en volwassenen op een actieve manier te laten ervaren hoe leuk, leerzaam en belangrijk natuur kan zijn. Het Woldhuis, gelegen op een historisch landgoed, speelde hierbij een centrale rol. Het landhuis werd oorspronkelijk gebouwd in opdracht van de regentenfamilie Tutein Nolthenius. Na een periode van verval kwam het in bezit van de gemeente Apeldoorn. In 1979 werd het volledig gerenoveerd en ingericht als groepsaccommodatie door de stichting ‘Bos en Landschap’. Hierna nam IVN het over voor haar natuureducatieve programma’s.

Deelnemende scholen

Vughtse basisscholen zoals De Baarzen, De Schalm en later De Avonturier hebben decennialang natuurkampen georganiseerd in Het Woldhuis. Deze kampen boden generaties kinderen de kans om in aanraking te komen met de natuur en de ecologie van het Woudbos.

De Baarzen
Deze school was een van de eerste in Vught die daar heen ging. Vanaf 1979 onafgebroken totdat de school fuseerde met De Wieken en nu de naam Avonturier hanteert. Leerkrachten van het eerste uur van de Baarzen die vanaf het begin de kampweekcrew vertegenwoordigden waren Toos Croonen, Frans Ruijs, Jan Mast en Tiny Montree. Incidenteel ondersteund door de conciërges Frans den Otter en Wim Hagenaars.

De Schalm
Deze school was vanaf  begin jaren ’80 vertegenwoordigd in het Woldhuis. Zij gingen van maandag tot en met zaterdagmiddag. Later werd dit vrijdagmiddag. Leerkrachten van het eerste uur en conciërges die de kinderen vergezelden waren Ton Wagenaars, Mieke van Deyck, Joop van Lammeren, Wim Kleijne, René Vrieling en Toon Vorstenbosch.

De Avonturier
Deze school is de samensmelting van De Baarzen en De Wieken. Deze school is in het najaar van 2018 officieel in gebruik genomen. Eric Miltenburg, Erik Withaar, Rene Baars, Hettie van der Steen en Jackie Follings waren enkele docenten die de kinderen begeleiden.

Activiteiten in Woldhuis

De activiteiten tijdens de kampweek varieerden van natuurbeheer tot het bestuderen van lokale dieren met zoekkaarten. Met activiteiten zoals het schoonmaken van sloten en het verwijderen van de Amerikaanse vogelkers. De week werd afgesloten met zelfgemaakt brood, soep en pannenkoeken, en op vrijdag werd steevast friet gegeten als feestelijke afsluiter.

Waardevolle momenten voor kinderen en staf
De kampweken in Het Woldhuis vonden traditioneel aan het begin van het schooljaar plaats. Een ideaal moment om de band tussen leerlingen en docenten te versterken. Volgens Erik Withaar, directeur van De Avonturier, waren deze weken niet alleen waardevol voor de natuurbeleving van de kinderen. Ook voor de groepsdynamiek gedurende de rest van het schooljaar was het waardevol. Veel ouders die hun kinderen nu begeleiden, hebben zelf als kind ook hun kamp in Het Woldhuis doorgebracht. Dat maakt de ervaring nog bijzonderder.

Toekomst van natuureducatie voor Vughtse scholen
Hoewel Het Woldhuis sluit, blijft de behoefte aan natuurbeleving groot. De Avonturier is inmiddels op zoek naar een nieuwe locatie om het jaarlijkse kamp voort te zetten. “Het is cruciaal dat kinderen, zeker in deze tijd, in contact blijven met de natuur,” aldus Withaar. “We onderzoeken welke elementen van Het Woldhuis kunnen worden meegenomen naar een nieuwe locatie.”

Blijvende erfenis

De sluiting van Het Woldhuis markeert het einde van een unieke periode in de Nederlandse natuureducatie. Vele kinderen koesteren nog altijd de herinneringen aan de kampen, compleet met een oorkonde die zij aan het einde van de week ontvingen als blijvend aandenken. Het in 1987 inmiddels ter ziele gegane blad Bellfleur wijdde zelfs een artikel aan de natuureducatie in Het Woldhuis, waarbij de ervaringen van De Baarzenschool centraal stonden.

Enkele foto’s uit het blad zijn bijgevoegd. En ook een foto van een muisvriendelijke muizenval die in de werkweken gebruikt werden.

Een aan het eind van de week aan de kinderen uitgereikte oorkonde voorzien van de handtekening van de begeleiders zorgde voor een historisch document wat bij veel kinderen nog blijvende herinneringen oproept.