Van de Raad van State moet het kabinet onverwijld de stikstofneerslag op de natuur verlagen. Hoe zit het in Vught?
Al vijf jaar weet Den Haag dat rekentrucs en juridische geitenpaadjes rond stikstof niet mogen. Niettemin bleef de politiek al die tijd zoeken naar nep-oplossingen. Het plan om de veestapel echt te verkleinen ging van tafel. Dat de Raad van State opnieuw oordeelde dat het zo niet gaat was dus geen verrassing.
In Vught lijkt stikstof geen issue. Bij gemeentebesluiten over bouw, evenementen, verkeer en bedrijven wordt nauwelijks gelet op stikstof. Maar van de bestuursrechter moeten de provincies voortaan veel kritischer toezien of de gemeenten hun huiswerk goed doen. Dat heeft gevolgen.
Vught is voor stikstof een zeer gevoelige plek. In het vonnis van 22 januari stond een kaartje waarvan bijgaand een fragment. Onze gemeente in de blauwe cirkel. Nabij drie rode natuurgebieden waar de situatie volgens de Raad van State “zeer urgent” is: de Drunense Duinen & Leemkuilen, het Vlijmens Ven & Bossche Broek en de Kampina.
Op de Drunense Duinen slaat per hectare jaarlijks zo’n 2000 mol ammoniak en stikstofoxide neer. Stuifzand verdraagt maximaal 714 mol. Daar boven gaat het mis. Geniet nog maar van de duinen bij Helvoirt want over tien jaar zijn ze weg en is alles gras, brandnetel en braam. In de voorbije twintig jaar is de helft al verdwenen en het gaat steeds harder. Verzuring en vermesting vergiftigen de bodem en het water. Maar hoe breng je die terug?
Door minder vee? In Vught is nog maar een handjevol veeboeren actief en daarbij geen piekbelasters. Daar valt weinig te halen. Tweede grootste stikstofbron is verkeer. Daar heeft Vught wel piekbelasters: twee grote verkeerswegen. En een paar weggetjes dwars door de natuurgebieden zoals de Deutersestraat – door de Gement – en de Guldenberg/Heikant – door de Drunense Duinen. Maar die zijn lokaal hard nodig.
Je kunt hier de stikstofuitstoot dus nauwelijks verlagen. Maar zeker niet verhogen. Plannen mogen alleen als ze niet méér maar mínder uitstoot geven. Lastig voor de N65, de uitbreiding van De Witte, uitbaggeren IJzeren Man, grote evenementen, et cetera. Woningbouw kan wél, mits met schone machines en mits er geen extra autoverkeer door komt.
Voor de N65 hoopt de gemeente – net als landelijk de BBB en de PVV – dat de regels worden verruimd. Maar dat zijn Europese regels die alleen met instemming van alle lidstaten kunnen veranderen. De boeren elders in de EU gaan hun Nederlandse concurrenten echt geen voordeeltje geven. En België en Duitsland willen niet dat Nederland nog méér stikstof over hun grenzen walmt. Dus vergeet een papieren oplossing in Brussel.
De provincie N.-Brabant maakte gisteren bekend dat 10 miljoen wordt uitgetrokken voor natuurherstel, ook voor de drie gebieden rond Vught. Het geld is voor bosbeheer, waterpoelen en onderzoek. Fijn voor de gebiedseigenaren. Maar de verzuring en vermesting blijven. Dweilen met de kraan open dus. Zonder kabinetsingrijpen, zonder halvering van de veestapel, blijft stikstof doorzieken. Ook in Vught.
