Sander Wieringa
Groen is voor u en mij de belangrijkste kleur in onze leefomgeving. Dat blijkt – opnieuw – uit een gemeentelijke raadpleging. Vughtenaren vinden het groene karakter van Vught het meest kenmerkend en dat moet zo blijven. Dat staat in het participatieverslag over de Omgevingsvisie Vught.
Een paar citaten. Vrijwel 100% is het eens met de stelling: ‘Ik wil bijdragen aan een groene gemeente die bestand is tegen de klimaatverandering.’ Ongeveer 90% vindt groen, landschap en natuur belangrijker dan woningen en bedrijven. 70% vindt dat natuur ook thuishoort in woonwijken. En dat het best wat ruiger en minder strak mag. Het karakter van de landgoederenzone moet behouden blijven. Nieuwbouwgebieden mogen niet de natuur in gaan. Het buitengebied moet de landelijke weggetjes behouden. Investeer in de bodemkwaliteit en geef bomen de ruimte. Maar ook: “Opvallend was de zorg van kinderen over de natuur en het klimaat.”
Het lijkt erop dat Vughtenaren die zorgen van hun kinderen en kleinkinderen serieus nemen. Wat voor omgeving laten wij na voor hen? En het lijkt erop dat men ook inziet dat er stelling genomen moet worden. Want er is wel iets aan de hand met dat groen. Het besef dat het niet goed gaat met de natuur en vooral ook met het klimaat is intussen wel geland, enkele hardnekkige ontkenners ten spijt. Kinderen zijn terecht bezorgd.
Maar worden de Vughtenaren straks bediend door de gemeente? In de Omgevingsvisie en in de toekomstige overheidsbesluiten? Want het gemeentebestuur moet altijd ‘belangen afwegen’. Tegenover het belang van groen, bomen, landschap en natuur staan belangen van wonen, bedrijven, verkeer, agrariërs, energie. Tot nu winnen die het meestal van het groen. Steevast wordt dan gekozen voor bomenkap en platwalsen van bos. Zie de N65, het spoor, de nieuwe EBI-ontsluiting, de IJzeren Man en allerlei straatreconstructies. Groen verdwijnt en de herplant is mondjesmaat want mag niet in de weg komen te staan of te duur worden.
Maar het is aan het kantelen. Niet omdat de politiek veel groener is geworden. Ook niet omdat de meeste mensen groener zijn gaan denken. De inspraakavonden voor de Omgevingsvisie werden niet bezocht door Vughtenaren die hun huis, hun auto of hun portemonnee belangrijker vinden dan bomen of bos. Nee, het groenbesef kantelt vanwege de wetenschap en het recht. De wetenschap die verder vooruit kijkt en registreert dat het in ons land vreselijk mis gaat met de natuur. De rechters die onze overheid keer op keer standjes geven omdat wetten en regels worden geschonden of opgerekt. Overheden balen daar enorm van. Zie het geworstel met stikstof. Maar aan een uitspraak van de Raad van State valt niet te ontkomen, welke geitenpaadjes ook worden geprobeerd.
Het is aan het kantelen, dat zien we nu ook in het participatieverslag. Maar het is nog niet gekanteld. Voorlopig gaat het erom dat de overheidsbesluiten – ook in Vught – iets minder slecht worden. Maar ‘less bad is not good’ zei ooit een van de grondleggers van de milieubeweging.
