Ik heb zes jaar in Friesland gewoond. In een heerlijk dorp waar werkelijk hélémaal niets gebeurde, behalve dat ze één keer per jaar een dorpsfeest organiseerde. En als er geen dorpsfeest was, dan een barbecue. Nijemirdum, zo heette mijn toenmalige woonplaats, had verder geen grote ambities en zo hoort dat in een dorp van 500 inwoners. Tot iemand op het idee kwam om er een voetbalstadion neer te zetten. In het naburig Oudemirdum weliswaar, want daar lag immers één voetbalveld van de plaatselijke voetbalvereniging NOK (Nijemirdum Oudermirdum Kombinatie, voor de liefhebber). Rinke Baukema, zo heette de brave borst waar het over gaat, had in een vlaag van verstandsverbijstering bedacht dat het stadion 1500 toeschouwers moest kunnen herbergen en prima draaiende gehouden kon worden door in de ‘catacomben’ winkels en kantoren te huisvesten. Rinke was bloedserieus en diende zelfs een officieel plan in bij de gemeenteraad van de gemeente Gaasterlân-Sleat waar Nijemirdum toen deel van uitmaakte. Uiteraard is dat hele stadion er nooit gekomen want het plan was volslagen idioot. Kom op. Een voetbalstadion. Winkels en kantoren. In een dorp waar twee keer per dag een tractor doorheen rijdt.
Maar nu Vught. In onze gemeente gonst het al een tijdje van de geruchten om op de plek van de voormalige Baarzenschool een Lidl XL te vestigen. Ik heb even geïnformeerd of Rinke Baukema misschien van Nijemirdum naar Vught is verhuisd, maar dat blijkt niet het geval. Des te ernstiger is het dat het plan serieus wordt onderzocht. Stelt u zich eens voor. In Vught, een bescheiden gemeente met 26.000 inwoners, komt een Lidl XL. Wie zit daar op te wachten? U mag uw vinger opsteken, maar ik niet. Vught is een dorp, niet meer en niet minder en in een dorp past geen enorme supermarkt. Net zoals er in Nijemirdum geen voetbalstadion hoort. Dat is grootheidswaanzin.
Als de beleidsmakers in Vught de krant lezen (en ik hoop dat ze dat doen), dan hebben ze ook gelezen dat de rol van de traditionele supermarkt over een tiental jaren is uitgespeeld. Jongens als Picnic bezorgen steeds vaker de boodschappen aan de voordeur en in hun kielzog acteren de zogenaamde ‘flitsbezorgers’ die soms zelfs binnen tien minuten na een bestelling de boodschappen aan je voordeur komen afleveren. Supermarkten zijn wellicht binnenkort passé. En zeker de extra grote supermarkten.
We zouden in Vught veel meer moeten inzetten op kleinschalige initiatieven. Dan zijn we toekomstgericht bezig. Helaas is zo’n ontwikkeling op de voormalige Isabellakazerne al vakkundig de nek omgedraaid, maar u snapt wat ik bedoel. Gespecialiseerde winkeltjes, ambachtslieden, vakmensen, mannen en vrouwen met een hart voor de zaak; dáár hebben we behoefte aan. Niet aan groot, groter, grootst. Groot gaat ons namelijk niet redden. Kijk naar het Franse platteland waar tegenwoordig aan de rand van ieder flutgehucht een enorme supermarkt staat waardoor er in het dorp zelf geen moer meer is te beleven. De bakker, de slager, de groenteman, de kruidenier; allemaal kapot gemaakt door het grote geld. En dat zal met een Lidl Xl niet anders zijn. Nog meer vers, nog meer non-food, nog meer assortiment zodat al die andere winkels en zaken in Vught overbodig worden. Als we dat met z’n allen willen, lekker zo doorgaan. En zet op het terrein van Zwaluw VFC dan ook meteen een voetbalstadion neer voor 5000 toeschouwers met in de ‘catacomben’ winkels en kantoren. Oh ja, een bioscoop in Vught, waarom niet? En een eigen vliegveld, een racecircuit, een wolkenkrabber. Ik hoorde zelfs een gerucht, en u heeft het niet van mij, dat Vught de Olympische Spelen van 2036 binnen wil halen…..
Mensen. Vught is geen stad. Een Lidl is prima, maar maak het niet te gek. Vught is Vught en daar past een bescheiden broek bij. Geen maatje XL.