Sander Wieringa
We mogen verwachten dat het komende maanden wat droger wordt. Misschien wel té droog. Daarmee krijgen we weer serieus gevaar van natuurbrand.
Na regen komt zonneschijn. Waarschijnlijk. Ze zeggen dat dit jaar ‘El Niño’ eraan komt: te warme oceaanstromen. En daarmee weer langdurige droogte. Gevolg: meer kans op natuurbrand. Zeker op de hoge zandgronden, zoals bij ons.
In 2020 hadden we in Brabant de grootste natuurbrand ooit: 700 hectaren van de Peel fikten af, bijna driekwart van het hele natuurgebied. Die brand was niet meer te blussen. In Vught is ook veel natuur. De Drunense Duinen en Vughtse Hei zijn voor natuurbrand zeker zo riskant als de Peel. Er is hier heel veel dood hout. Prima voor schimmels, kevers en vogels. Maar ook zeer brandbaar.
Er ligt bij de regionale veiligheidsorganisatie een ‘Risicoprofiel Vught 2023’ waarin natuurbrand als specifiek risico voor Vught wordt genoemd. Elk jaar fikt het wel ergens in de Drunense Duinen, tot nu toe nog altijd beheersbaar. Het is niet de vraag óf het hier een keer goed mis gaat, maar wanneer.
Het Nederlands Instituut Publieke Veiligheid gaf onlangs een “natuurbrandsignaal” af. Doordat het droger wordt zullen natuurbranden vaker voorkomen. “Dit gaan we gewoon meemaken en dat kan al op korte termijn gebeuren”, aldus het rijksinstituut. Gepleit werd voor vernatting van de natuur. En voor meer mensen en materieel. Dat laatste gaat natuurlijk niet gebeuren. Want als natuurbehoud geld gaat kosten; ja, dan hoeft het niet van Nederland, zo weten we.
De Natuur- en Milieugroep Vught heeft een tijdje geleden onze burgemeester voorstellen gestuurd om voor Vught wat te doen, zonder dat het veel hoeft te kosten. Begin met voorkómen van natuurbrand. De meeste branden ontstaan door onvoorzichtigheid van bosbezoekers. Zet bij de entrees van natuurgebieden een paar vlaggenmasten en hijs de rode vlag bij bosbrandgevaar. Zoals de stormvlag op het strand bij gevaarlijk zwemwater. Hier is het dan gevaarlijk bosbezoek. Kost drie keer niks. En het zet mensen aan het denken.
En zorg voor beter transport. Brandweerauto’s rijden zich soms vast in het bos. Maar rondom onze natuurgebieden staan heel wat tractoren en giertanks die wel goed door het zand kunnen, met spullen of bluswater er achter. Maak daarover afspraken met de Duinboeren en de mesttransporteurs. Behalve misschien een extra verzekering hoeft ook dat niet veel te kosten.
De burgemeester heeft alle aandacht voor natuurbrand; daar ga ik van uit. Mooi. Maar, burgemeester, laat het niet afhangen van de regionale veiligheidsorganisatie. Die werkt met een Coördinatieplan Natuurbrandbestrijding uit 2014: verouderd en onvolledig. De Vughtse Hei staat daar niet eens in. Vught is een gemeente met binnenkort weer veel droog bos. Nu is het moment om – ook lokaal – een tandje bij te zetten. Om hier straks niet in zak en as te hoeven zitten.
Toch zal ik blij zijn als de zon meer gaat schijnen!
