Boeren in ons buitengebied willen meer geld uit hun grond slaan. Snap ik, niks nieuws. Voor die boeren wil de gemeente nu de spelregels oprekken. Dat gaat te ver.
Voor Helvoirt is het al gebeurd. Twee jaar geleden schreef ik hoe Haaren net voor zijn einde nog even gauw het bestemmingsplan buitengebied veranderde: de ‘boerencoup’. Nu willen ze dat in heel de gemeente doorvoeren.
Met de nieuwe regels kunnen boerderijen makkelijker worden omgekat tot grote niet-agrarische bedrijven zoals aannemersloodsen, distributiecentra, autogarages, transportbedrijven of casino’s. En alle weilanden mogen straks verhuurd worden voor evenementen. Overal mogen grote reclameborden komen en ambulante handel. Ons agrarisch buitengebied mag één groot bedrijfsterrein en één groot feestterrein worden; allemaal om grootgrondbezitters meer verdienkansen te geven.
Formeel mogen daarbij ‘landschapswaarden’ niet geschaad worden. Maar wat dat zijn staat nergens en is dus geen beletsel. Terwijl we hier toch een relatief onbeschadigd Meierijs platteland hebben, zonder megastallen of distributiedozen. Dat wordt dus te grabbel gegooid.
Toen dit speelde in Haaren was de Vughtse politiek mordicus tegen. Want Vught ging, met Helvoirt, de nieuwe Haarense regels erven. Vught vond dat Haaren niet over zijn graf moest regeren en wees op het landschap. Ook Oisterwijk en Boxtel verzetten zich. Maar Haaren stak zijn middelvinger op en drukte het bestemmingsplan buitengebied Haaren er gewoon door. (Nog niet finaal want het ligt nu bij de Raad van State.)
Na de herindeling draaide de Vughtse politiek om als een blad aan de boom. Het Helvoirtse boeren-CDA fuseerde met het Vughtse burger-CDA, met gedoe. De boeren wonnen. Het CDA kwam in het nieuwe college en Yvonne Vos werd hun wethouder voor bestemmingsplannen. Vught had toen ineens geen moeite meer met de Haarense regels.
Sterker, het college wil nou dat ook in Cromvoirt en Vught meer bedrijfshallen, evenementen en reclameborden op boerenland kunnen komen. Onder het mom van ‘uniforme regels in de hele gemeente’. Maar waarom dan niet de betere Vughtse regels ook in Helvoirt, in plaats van andersom?
Helvoirters in de gemeenteraad beweren dat het gaat om ‘dorpse’ belangen versus ‘stadse’ belangen. Een valse tegenstelling om tweespalt te zaaien. Wel staan hier boerenbelangen tegenover landschap en natuur. Dat is een oude tegenstelling die we juist moeten overbruggen. Voor ieders toekomst is cruciaal dat boeren niet meer strijden tegen hun omgeving maar daar juist dienstbaar aan worden. Maar wat moeten ze dan met hun bezit als ze stoppen met boeren? Woningen natuurlijk! Daar is wel behoefte aan en het kan prima.
We hebben hier in Vught veel groen en landschap. Heel belangrijk, vinden de inwoners als je ze vraagt naar hoe ze hun gemeente beleven. Misschien omdat we er nog veel van hebben gaan ze er in het gemeentehuis van dit houthakkersdorp zo nonchalant mee om. “Ach, er blijft toch genoeg over.” Niet dus. Natuur en landschap zijn al veel te veel geplunderd. Het is nu redden wat er te redden valt. Ook in het buitengebied van Vught.
