Home Columns Bestaanszekerheid

Bestaanszekerheid

Theo Vorstenbosch

We hebben het er steeds meer over. Eerst hoorde je er terloops iets over, maar de laatste tijd gaat het er bijna dagelijks over. Alle politieke partijen hebben het in het programma gezet. Je zou denken dat het nu wel goed zal komen dus.

Maar wat moet dan goedkomen? De bestaanszekerheid. Wat is dat dan en voor wie?

Eigenlijk is het vreemd dat politieke partijen bestaanszekerheid in hun programma gezet hebben. Het hoort eigenlijk altijd in het programma te staan, want het is gewoon een grondrecht opgenomen in onze wet.

Grondwet Artikel 20 – Bestaanszekerheid De bestaanszekerheid der bevolking en spreiding van welvaart zijn voorwerp van zorg der overheid. De wet stelt regels omtrent de aanspraken op sociale zekerheid. Nederlanders hier te lande, die niet in het bestaan kunnen voorzien, hebben een bij de wet te regelen recht op bijstand van overheidswege.

In Europa hebben we het zelfs nog uitgebreider opgenomen:

Het recht op bestaanszekerheid. Artikel 25 van de Universele Verklaring van de Rechten van de Mens formuleert dit als volgt: “Een ieder heeft recht op een levensstandaard die hoog genoeg is voor de gezondheid en het welzijn van zichzelf en zijn gezin, waaronder inbegrepen voeding, kleding, huisvesting en geneeskundige verzorging en de noodzakelijk sociale diensten, alsmede het recht op voorziening in geval van werkloosheid, ziekte, invaliditeit, overlijden van de echtgenoot, ouderdom of een ander gemis aan bestaansmiddelen”

Het is duidelijk dat bestaansrecht een heel complex verhaal is en iedere politiek partij er op zijn/haar manier een draai aan kan geven.

Bestaanszekerheid verwijst naar de mate waarin mensen zekerheid hebben dat ze in hun basisbehoeften kunnen voorzien en een redelijke levensstandaard kunnen handhaven, zelfs in moeilijke tijden en situaties zoals werkloosheid, ziekte, invaliditeit of ouderdom. Belangrijke elementen van bestaanszekerheid zijn inkomen, werkloosheidsuitkering, ziektekostenverzekering, pensioenstelsel, arbeidsrechten, onderwijs en training, huisvesting, sociale diensten.

Het is evident dat bestaanszekerheid op het ogenblik vaak aan de orde komt, omdat die bestaanszekerheid voor velen al niet meer is en voor veel anderen in gevaar komt.  Het beleid van de regering in de afgelopen jaren heeft te weinig of geen oog gehad voor de bestaanszekerheid voor “een ieder” en de groep mensen die die bestaanszekerheid niet meer hebben wordt steeds groter. Natuurlijk kun je van mening verschillen over de “standaarden” waaraan sommige aspecten van bestaanszekerheid zouden moeten voldoen. Daarnaast is het ook heel complex en zijn er zoveel knoppen om aan te draaien en kunnen er makkelijk verkeerde keuzes gemaakt worden.

Als je de partij programma’s dan ook napluist en kijkt wat men vindt over het herstel van de bestaanszekerheid is het nog lang niet zeker dat het allemaal goedkomt.  Vele mensen blijven of komen in de voornaamste risico’s van inkomens onzekerheid, psychologische onzekerheid en levensloop onzekerheid omdat er geen politieke overeenstemming is over aan welke knop er nu precies gedraaid moet worden en welke keuzes er gemaakt moeten worden. Als je daarbij optelt dat er ook nog een grote onzekerheid is over ons “bestaan” vanwege de grote milieugevolgen door onze manier van leven en gebruik van onze aarde, hebben het veel mensen zwaar.

Gelukkig zie je daar waar de overheid het nalaat, heel veel mensen in de bres springen voor mensen die het zonder hun hulp niet meer zouden redden. Stichtingen en vrijwilligers die op allerlei manieren hulp bieden. Of het nu gaat om deelkasten, weggeefwinkels, voedselverstrekking enz. In ieder dorp wordt er wel een stichting in het leven geroepen die om die mensen waarvan de bestaanszekerheid niet zeker is, te helpen. Petjes af voor al die vrijwilligers die in het gat springen dat de overheid laat ontstaan. We moeten trots zijn op onze stichtingen en mensen van Vughtvoorelkaar, Wij Omarmen, Ouderen samen, Vincentiusvereniging,  Automaatje, Buurt- en Seniorenbus, Dorps-, wijk- en cliëntenondersteuners, buddy’s, mantelzorgers enz. enz. enz. Heel erg fijn en prachtig dat deze mensen het nabuurschap weer echt invulling geven en voor elkaar willen zorgen. Laten we echter hopen dat de overheid daar niet alles op afschuift en nu eens gaat kiezen voor mensen i.p.v. centen….en gewoon doet wat er in de wet staat…