Neowa Renjaan en Jasmijn van der Heijden uit Havo 5 van het Maurick College maken hun profielwerkstuk over de Molukse geschiedenis en focussen daarbij op het trauma van de Molukkers. Hiervoor vragen zij de Nederlandse regering om excuses te maken voor de fouten die in 1951 en de jaren daarop, zijn gemaakt. Ter ondersteuning van hun verzoek verzamelen Neowa en Jasmijn handtekeningen. In het actualiteitenprogramma Blikveld van zaterdag 21 oktober gaven zij tekst en uitleg.
Een stukje geschiedenis
Voorjaar 1951 kwamen de eerste Molukse KNIL-militairen met hun families aan in Nederland. Het eerste schip arriveerde in Rotterdam. Nog andere schepen volgden later. In totaal kwamen ongeveer 12.500 Molukkers naar Nederland. Hun verblijf in Nederland zou tijdelijk zijn.
Vanwege grote woningtekorten woonden de Molukkers in de eerste periode in woonoorden, zoals in het voormalige kamp Vught.
De KNIL-militairen hadden aan Nederlandse zijde gevochten tijdens de dekolonisatieoorlog. Zij hoopten op een terugkeer naar de op het eiland Ambon uitgeroepen eigen republiek. Echter, de Indonesische leider Soekarno had inmiddels de Indonesische eenheidsstaat uitgeroepen en daar paste een nieuwe Molukse staat niet in.
Vanwege de samenwerking met de Nederlandse troepen verslechterde de positie van de Molukkers in Indonesië, waar ze als collaborateurs werden gezien.
In Nederland zelf verbleven de Molukkers onder barre omstandigheden in daarvoor ingerichte woonoorden. Molukkers werden buiten de samenleving gehouden. Immers zij zouden terugkeren naar Indonesië. Dit laatste gebeurde niet tot grote teleurstelling van veel KNIL-soldaten. Bovendien vonden zij het een grote vernedering om bij aankomst in Nederland te horen dat ze uit militaire dienst waren ontslagen. Van Nederlandse dankbaarheid voor hun militaire inzet was geen sprake.
Interview
Met de handtekeningenactie ter ondersteuning van het verzoek aan de Nederlandse regering om excuses te maken voor de fouten die in 1951 en de jaren daarop zijn gemaakt, gaat het best wel goed, aldus Neowa Renjaan en Jasmijn van der Heijden. Er zijn al 300 handtekeningen gezet.
Neowa, zelf van Molukse afkomst, en Jasmijn vinden het belangrijk dat aandacht wordt besteed aan deze geschiedenis. Weinig mensen kennen het verhaal over de komst van Molukkers naar Nederland. De Nederlandse regering had de belofte gedaan dat de Molukkers maar drie tot zes maanden zouden blijven in Nederland, en daarna naar huis zouden kunnen terugkeren. Maar uiteindelijk heeft Nederland die belofte niet waar kunnen maken. De KNIL-militairen zijn bij aankomst in Nederland gedemobiliseerd, dus ontslagen uit het leger. Daarna werden de KNIL-militairen met hun gezinnen ondergebracht in barakken die dateerden uit de Tweede Wereldoorlog. Kinderen groeiden op in een onveilige omgeving met veel discriminatie en racisme. Dat leverde de nodige trauma’s op.
Nederland heeft nooit de onafhankelijkheid van de Molukken erkend, en op Ambon is nog steeds geen vrijheid van spreken over de RMS (lees: Republiek der Zuid-Molukken).
De RMS-regering is sinds 1966 in Nederland gevestigd. Neowa Renjaan en Jasmijn van der Heijden hebben in april ook gesproken met de president van RMS, president Wattilete. Hij was blij met het initiatief van Neowa en Jasmijn en beloofde hulp bij het versturen van de op 30 oktober te versturen brief aan de Nederlandse Regering.
Neowa en Jasmijn willen bereiken dat er verlichting komt voor de 2de en volgende generaties. Belangrijk is de erkenning van de door Nederland gemaakte fouten en dat in de geschiedenisboeken het volledige verhaal van de Molukkers wordt verteld.
Het gehele interview met Neowa Renjaan en Jasmijn van der Heijden is te beluisteren via onderstaande link.
Presentatie: Frida Rouppe van der Voort en Michel Versteeg.
Techniek : Marco Vugts.
Editor: Ralph van Dongen.
