Op woensdag 21 mei 2025 vindt in de Sophia-zaal van het Moluks Historisch Museum (MuMa) in Den Haag een bijzondere presentatieavond plaats. De avond staat in het teken van een historisch eerbetoon aan mr. dr. Christiaan Robbert Steven Soumokil (1905–1966). Hij was de tweede president van de Republiek der Zuid-Molukken (RMS). “Tijdens de bijeenkomst presenteert men het initiatief voor een nationaal gedenkteken. Het monument krijgt in april 2026 een plek in Woonoord Lunetten in Vught.”
Gedenkteken op historische Molukse locatie
Woonoord Lunetten was van 1951 tot 1962 het grootste Molukse woonoord in Nederland. Deze plek heeft tot op de dag van vandaag grote betekenis voor de Molukse gemeenschap. Initiatiefnemer Johnny Manuhutu, bekend als muzikant van Massada, noemt het onbegrijpelijk dat er nog geen monument voor Soumokil bestaat:
“Zonder Soumokil was er geen Molukse gemeenschap in Nederland. Hij is ons voorbeeld in de strijd voor zelfbeschikking – een fundamenteel mensenrecht.”
Soumokil is op 12 april 1966 geëxecuteerd op het Indonesische eiland Ubi. Zijn lichaam werd in het geheim begraven en zijn graf is tot op de dag van vandaag onbekend.
Symbolisch ontwerp vol betekenis
Bart Belonje is als kunstenaar door initiatiefnemer Johnny Manuhutu [Massada] benaderd om dit gedenkteken vorm te geven. Het monument bestaat uit vier elementen. Centraal staat een vijf meter hoog traditioneel Moluks schild, een Salawaku, waarin een halfreliëf van Soumokil is verwerkt, omringd door Molukse symbolen. Aan weerszijden staan twee opengewerkte Parangs (traditionele strijdwapens) waarin fregatvogels zijn verwerkt — symbolen van strijdbaarheid en verbondenheid tussen heden en verleden. Op een gebogen plaat staan Soumokils laatste woorden, in het Maleis en Nederlands: “Dat mijn dood een zegen mag zijn voor mijn volk.”
Brede steun en betrokkenheid
Kunstenaar Bart Belonje: “De gemeente Vught ondersteunt het initiatief vanaf het begin. Ook de Molukse gemeenschap in Vught is nauw betrokken. Uit een eerdere enquête bleek grote steun voor het plan. Een actief team van bewoners werkt mee aan de realisatie van het monument. De Van Brederodekazerne in Vught helpt bij het transport en de montage.”
Er loopt ook een aanvraag bij een cultuurfonds, waarvan de initiatiefnemers goede hoop hebben dat het project gehonoreerd zal worden”, aldus Bart.
Educatie, bewustwording en trots
Via de nieuwe website www.tugusoumokil.nl wordt informatie gedeeld over het leven en de betekenis van Soumokil, aangevuld met lezingen, publicaties en exposities. Het monument krijgt naast een fysieke ook een educatieve functie.
Volgens de initiatiefnemers moet het gedenkteken niet alleen Molukse trots versterken, maar het moet ook een moment van erkenning zijn binnen de Nederlandse geschiedenis.
Crowdfunding gestart: bijdragen welkom
Voor de realisatie is €80.000 nodig. De Stichting Tugu Soumokil is een crowdfundingcampagne gestart. Bijdragen kunnen worden overgemaakt op: IBAN NL97 BUNQ 2144 8719 22.
Naast directe bankoverschrijvingen wordt op de website binnenkort ook een online donatieplatform gelanceerd. De stichting hoopt in het najaar het benodigde bedrag binnen te hebben, zodat de onthulling op zaterdag 11 april 2026 – precies 60 jaar na Soumokils executie – kan plaatsvinden.
Johnny Manuhutu: “De locatie in Vught is aangedragen door de weduwe van Soumokil. Hier leefde ooit de grootste Molukse gemeenschap in Nederland. Het is nog steeds het enige levende Molukse monument. Dat zegt alles.”
Weduwe Njonja Soumokil-Taniwel – foto Sjaak Verboom
Bijeenkomst 21 mei 2025
Historicus Wim Manuhutu belicht het leven en de dood van mr. dr. Soumokil en Johnny Manuhutu zal zijn initiatief toelichten en presenteren tijdens de bijeenkomst op 21 mei.
Waar: Moluks Historisch Museum (MuMa), Sophialaan 10, Den Haag
De zaal is open vanaf 18.30 uur
Aanvang 19.00 uur
Nazit met consumptie van 21.00-22.00 uur
De toegang is gratis.
Aanmelden via info@tugusoumokil.nl
