Vrijdag stond Cromvoirt stil bij de herdenking van tachtig jaar vrijheid. In de ochtend gebeurde dat bij het monument aan de Distelberg en ’s avonds in de Sint Lambertuskerk.
De groepen zeven en acht van basisscholen De Leydraad uit Cromvoirt en de Dr. Landmanschool uit Helvoirt kwamen in de ochtend naar het oorlogsmonument aan de Distelberg. Hier kwamen op 4 november 1944 zeven Schotse soldaten om het leven bij een gevecht met Duitse troepen. Het monument is vorig jaar geadopteerd door De Leydraad, vandaar dat de herdenking dit keer op een schooldag was en niet in het weekend.
Burgemeester Van de Mortel schetste in zijn toespraak een beeld van het leven van leeftijdsgenootjes van de scholieren tijdens de oorlog. Kinderen die gevangen zaten in het kamp en niet konden zwemmen in de nabijgelegen IJzeren Man als het warm was. Maar ook Vughtse kinderen die wel in vrijheid leefden, maar die bang waren dat de V1’s op hun huis zouden terechtkomen. Hij benadrukte hoe belangrijk het is dat we nu vrij zijn en dat we op moeten komen voor kinderen die gepest worden of buitengesloten.
Enkele leerlingen lazen een gedicht voor, er waren toespraken en er was muziek van de Dutch Pipes and Drums. Na afloop legden alle kinderen een bloem bij het monument. Langs de weg stonden een tank en andere oude voertuigen. In de Distelhoeve kregen alle aanwezigen daarna een kom soep. Dit verwees symbolisch naar de bevrijdingssoep die de soldaten tachtig jaar geleden kregen van de bewoners toen ze bevrijd waren.
Sint Lambertuskerk
Ook ’s avonds was er de symbolische soep voorafgaand aan de herdenking in de Sint Lambertuskerk. Van deze kerk werd een dag voor de bevrijding de toren afgeschoten. Deze herdenking was tevens de laatste grote bijeenkomst in de kerk voordat deze aan de eredienst onttrokken wordt. De kerkbanken zaten vol en in het middenpad zaten kinderen te luisteren naar de optredens van diverse Cromvoirtse gezelschappen. Naast de muzikale bijdragen waren er ook toespraken en, net als in de ochtend, bijdragen van leerlingen van De Leydraad.
Een bijzondere bijdrage was van Ihor Madienik. Hij woont al geruime tijd op vakantiepark de Leuvert, nadat hij vluchtte voor de oorlog in Oekraïne. Hij hield een voordracht in het Nederlands en zong daarna een Slavisch lied, waarmee hij de kerk volledig stil kreeg. Met deze voordracht was er een cross-over naar wat vrijheid anno 2024 betekent. Een indrukwekkende herdenking van tachtig jaar vrijheid en een waardig afscheid van de kerk.